شیر توپی

شیر توپی یا بال ولو به انگلیسی Ball valve که به آن شیر گازی هم اصطلاحاً  گفته می شود یکی از انواع شیرآلات و محصولات آیواز ترکیه است. این شیرها، از زیر مجموعه شیر های مخروطی و در واقع نوع به روز شده شیرهای Plug Valve می باشد و مجرابند آن به شکل یک کره حفره دار می باشد که برای قطع و وصل کردن جریان به کار می رود.

جهت آشنایی با مدل های مختلف شیرهای توپی کمپانی آیواز به پایین همین صفحه مراجعه کنید.

شیر توپی از مهمترین شیرآلات صنعتی و تجهیزات های اصلی برای انسداد یا وصل و  تنظیم جریانات سیال (نفت، گاز، بخار و غیره) در صنایع مختلف است.

شیر توپی یا بال ولو جریان یک سیال را با استفاده از یک توپ دوار دارای سوراخ، کنترل می کند. با چرخاندن توپ به یک چهارم دور (۹۰ درجه) حول محور آن، سیال می تواند از آن عبور کند یا مسدود شود. شیرهای توپی، طول عمر طولانی و آب بندی قابل اعتمادی دارند، حتی زمانی که شیر برای مدت طولانی استفاده نمی شود. این شیرها معمولا از شیرهای دروازه ای محبوب تر هستند. شیرهای توپی نسبت به سایر انواع شیرهای صنعتی در برابر محیط های آلوده مقاوم تر هستند. این شیرها حتی در سیال های کثیف هم از آب بندی قابل توجهی برخوردار است. این شیرها را می توان هم به عنوان شیر قطع و هم به عنوان شیر کنترل مایعات و گازها استفاده کرد.

قسمت های تشکیل دهنده شیرهای توپی

بال ولوهای استاندارد از محفظه (housing)، سیت (seat) ، توپ و اهرم برای چرخش توپ حفره دار تشکیل شده است. شیرهای توپی می توانند دارای دو، سه و چهار پورت باشند که می توانند ماده یا نر یا ترکیبی از آنها باشند.

 

مزایا و معایب شیرهای توپی

مزایای شیرهای توپی

• این شیرها دارای طراحی فشرده هستند و کمتر نیاز به تعمیر و نگهداری و روغن کاری دارند.
• مقرون به صرفه ترین شیرها هستند.
• بزرگترین مزیت شیرهای توپی این است که دارای خصوصیات Poor Throttling هستند که می تواند باعث شود seat شیر توپی به راحتی فرسایش نیابد.
• ضد نشت هستند.
• باز و بسته شدن سریع با یک حرکت چرخشی ۹۰ درجه (ربع گرد)
• شیرهای توپی دارای انعطاف طراحی چند طرفه هستند.

معایب شیرهای توپی

• در عبور سیالات ناخالصی هی خطوط به عنوان مثال زنگ زدگی جدار داخلی لوله و انتقال آن توسط سیال به داخل شیر و قرار گرفتن آن بین سیت و کره حفره دار شیرهای توپی ممکن است باعث نشت، سایش و سایر مشکلات گردد.

انواع رایج اتصالات شیرهای توپی

شیرهای توپی می توانند با نوع اتصال دنده ای (threaded)یا نوع اتصال فلنجی (Flanged)و یا به صورت جوشی (Socket/Butt Weld)  تولید گردند که برای اطلاعات بیشتر می توانید با شرکت انرژی بخار آسیا نماینده رسمی و عامل فروش اصلی محصولات کمپانی آیواز ترکیه در ایران، تماس حاصل فرمایید.

 

ویژگی	V-3T (سه‌تکه دنده‌ای)	V-3F (سه‌تکه فلنجی)	TGV-10 (فول‌بور دنده‌ای)
نوع شیر	شیر توپی رزوه‌ای (سه تکه)	شیر توپی فلنجی (سه تکه)	شیر توپی رزوه‌ای (دو تکه، فول‌بور)
جنس بدنه	استنلس استیل AISI 304 / 316	استنلس استیل AISI 304 / 316	برنج نیکل‌پوش یا استنلس استیل
جنس توپی	استنلس استیل AISI 304 / 316	استنلس استیل AISI 304 / 316	برنج کروم‌پوش یا استنلس استیل
جنس آب‌بند	PTFE / Teflon	PTFE / Teflon	PTFE یا NBR (بسته به مدل)
نوع اتصال	دنده‌ای (رزوه‌ای)	فلنجی	دنده‌ای (رزوه‌ای)
فشار کاری	حداکثر 40 بار	حداکثر 63 بار	حداکثر 40 بار
دمای کاری	از -50 تا +210 درجه سانتی‌گراد	از -50 تا +210 درجه سانتی‌گراد	از -10 تا +170 درجه سانتی‌گراد (مدل برنجی)
پایه نصب عملگر	ندارد	دارد (جهت نصب عملگر پنوماتیک یا برقی)	در برخی مدل‌ها دارد (با پد ISO)
ساختار بدنه	سه‌تکه پیچی، بازشونده	سه‌تکه فلنجی، مناسب تعمیرات صنعتی	دو‌تکه، طراحی ساده و اقتصادی
کاربردهای اصلی	صنایع غذایی، شیمیایی، تأسیسات، کاغذ، کشتی‌سازی	خطوط بخار، سیستم‌های صنعتی، فرایندهای شیمیایی	سیستم‌های گرمایش-سرمایش، آب، هوا، کاربرد عمومی
قابلیت نصب عملگر	ندارد	دارد	بستگی به مدل دارد
تفاوت کلیدی	مناسب برای فضاهای محدود با اتصال دنده‌ای	مقاوم‌تر، مناسب فشار بالا و خطوط بخار	اقتصادی‌ترین مدل، مناسب سیستم‌های ساده‌تر